Jak COVID-19 wpłynął na firmy i ich organizację?

Nagły wybuch pandemii początkiem 2020 roku był dla wszystkim czymś zaskakującym i trudnym do przyjęcia. Z dnia na dzień nasza codzienność się całkowicie odmieniła. Wielu pracodawców musiało przeorganizować swoją działalność, przejść na pracę zdalną lub po prostu zamknąć firmę. To był bardzo ciężki czas zarówno dla przedsiębiorców, jak i dla pracowników. Do dziś wiele biznesów przyzwyczaja się do funkcjonowania w tej nowej rzeczywistości.

Konsekwencje pandemii dla przedsiębiorstw

Nie da się ukryć, że wpływ pandemii koronawirusa na biznes zarówno w Polsce, jak i na całym świecie jest ogromny. Gospodarka przez ostatnie 1,5 roku cierpiała, a niektóre firmy wręcz zmuszone zostały do zamknięcia swoich zakładów. Pracodawcy najczęściej borykają się z takimi trudnościami jak:

• wysokość podatków,
• skomplikowane przepisy podatkowe,
• wysokość składek ZUS,
• zmieniające się przepisy,
• utrzymanie firmy i płynności finansowej.

I wszystkie te elementy stały się jeszcze trudniejsze w czasach samoizolacji, przymusowego zamknięcia zakładów pracy pracy i lokali sprzedaży stacjonarnej. Wiele firm w czasie pandemii ubiegało się o wspomogę w postaci tarczy antykryzysowych. Jednak lista oczekujących i chętnych była tak duża, że na wsparcie trzeba było czekać dość długo.

Niestety, pandemia zmusiła wielu pracodawców do zmian, które poniekąd były pretekstem do rozwoju. W czasie wybuchu pandemii te zmiany były konieczne, aby firmy mogły zachować stabilność, klientów i swój dochód. Niektóre biznesy zdecydowały się nawet na digitalizację swoich usług, przenosząc sprzedaż do sieci. W tym czasie Internet stał się główną deską ratunku.

A co z codziennością firm?

Cięcie wydatków było pierwszym działaniem, które zostało podjęte przez praktycznie każdą firmę. Niepewność w samej sytuacji, w jutrzejszym dniu zmusiła przedsiębiorców do przejścia w “tryb przetrwania”. Pierwszym krokiem było wstrzymanie procesów rekrutacyjnych, a także anulowanie budżetów szkoleniowych i często też innych benefitów. Jednak już po kilka pierwszych miesiącach było zrozumiałe, że musimy znaleźć sposób na funkcjonowanie w trakcie pandemii, a nie czekanie na jej zakończenie. Właśnie dlatego procesy rekrutacyjne zostały wznowione, ale w nowoczesnej odsłonie – online. 

Obniżenie zarobków czy ograniczenie godzin pracy powoduje też znaczne obniżenie poziomu konsumenckiego, a to w swoją kolei obniża zarobki producentów i sprzedawców. W ten sposób tworzy się pętla.

Warto zwrócić uwagę również na działalności, które przez wiele miesięcy zostały wyłączone z funkcjonowania np. usługi kosmetyczne i fryzjerskie, gastronomia, hotele oraz wiele innych. Niektórzy z nich nie wrócili już nigdy do pracy, zbyt wysokie koszty i brak zarobku, sprawiły, że właściciele na zawsze musieli pożegnać się ze swoimi firmami. To był najtrudniejszy czas dla działalności nowo powstałych w czasach pandemii lub tuż przed jej wybuchem. Promocja, dotarcie do klientów i ich zdobycie, utrudniła obecna sytuacja na rynku i świecie.

Dość duża część rynku miała możliwość przejścia z pracy stacjonarnej na tryb pracy zdalnej. Zapewniło to ochronę pracownikom przez ryzykiem zarażenia, ale miało też negatywne skutki. Pracownicy mieli ograniczoną możliwość spotykania się ze współpracownikami, co z pewnością osłabiło kontakty i więzi zespołowe. Organizacja firmy i trybu pracy musiała się znacznie zmienić.

Organizacja w firmie w dobie pandemii 

Rząd wprowadził ważne regulacje, które mają chronić zdrowie pracowników, a także firmy przed skutkami gospodarczymi pandemii. Ponadto, pracodawca jest zobowiązany do ochrony zdrowia pracownika, o czym mówi Kodeks Pracy. Nałożone obowiązki na pracodawcę i pracownika w czasie pandemii dotyczą:

• pracy zdalnej w czasie pandemii – w celu przeciwdziałania przeciwko COVID-19 pracodawca może polecić pracownikowi pracę poza stałym miejscem pracy,
• zwrotu wydatków poniesionych przez pracownika – pracownik pracujący zdalnie korzysta ze swojego sprzętu i prądu. Pracodawca powinien ponieść koszty o odpowiedniej wysokości,
• pracy zdalnej w czasie odbywania kwarantanny – pracownik pracujący zdalnie, będący na kwarantannie, może nadal wykonywać swoją pracę, o ile jego zdrowie na to pozwala,
• urlopów wypoczynkowych i bezpłatnych – pracodawca nie ma obowiązku udzielania urlopu wypoczynkowego i bezpłatnego pracownikowi, może również przesunąć jego termin oraz odwołać zatrudnionego z urlopu w przypadku, gdy konieczne jest zapewnienie ciągłości pracy,
• zwolnień na telefon – w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa, wiele placówek lekarskich umożliwiło wizyty przez telefon, tak samo jest w przypadku zwolnień, które również można załatwić w tej formie lub przez Internet, 
• szkoleń BHP – umożliwiono przeprowadzanie wstępnych szkoleń z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy drogą elektroniczną, z wyjątkiem pracownika na stanowisku robotniczym oraz zatrudnionego na stanowisku, gdzie jest narażony na niebezpieczne czynniki,
• wyjazdów służbowych i prywatnych – wyjazdy są dozwolone za pomocą środków komunikacji takich jak pociągi czy auta. Należy również zachować wszelkie środki ostrożności.

Skutki pandemii dość mocno odbiły się zarówno na firmach, jak i pracownikach. Wiele osób straciło pracę przez zamknięcie biznesu lub przez zwolnienie z powodów finansowych. Obecnie przedsiębiorstwa starają się powoli wrócić do funkcjonowania sprzed pandemii, jednak nie jest to wcale łatwe. Odbudowa gospodarki na pewno zajmie dużo czasu, lecz wiele firm jest pozytywnie nastawionych.